Eylül 7, 2025

Kastamonu’da “kuyu kebabı” geleneği asırlardır yaşatılıyor

Kastamonu'nun merkez ilçesi Akkaya köyünde her cuma günü bir ortaya gelen köylüler, birlikte namazı eda ettikten sonra imece yordamı pişen kebaplarını alarak meskenlerine gidiyor.

Kastamonu’nun merkez ilçesi Akkaya köyünde her cuma günü bir ortaya gelen köylüler, birlikte namazı eda ettikten sonra imece yöntemi pişen kebaplarını alarak konutlarına gidiyor. Yaklaşık 300 yıldan fazla süren bu gelenek sayesinde köylüler birbirleriyle olan kaynaşma kültürünü de kaybetmiyor.

Merkez ilçeye bağlı Akkaya köyünde cuma günleri kurulan pazarda asırlardır süren gelenek yaşatılıyor. Pazarda alışveriş yapanların yanı sıra, birtakım vatandaşlar ortaklaşa satın aldıkları küçükbaş hayvanın etiyle kuyu kebabı hazırlıyor. Satın alınan ve köydeki kesimhanede kesilen kuzular, kuyuda pişiriliyor. Vakit zaman onlarca hayvanın pişirildiği kuyuların bulunduğu bölge, şenlik alanını aratmıyor.

Yaşatılan gelenekle vatandaşlar hem birbirleriyle sohbet etme imkanı buluyor hem de cuma namazını birlikte kılıyor. Saat 06.00’da çam ağaçlarından yakılan ateşle kuyu ısınıyor. Daha sonra daha evvelce kesilerek hazırlanan küçükbaş hayvanlar, kuyuya indirilerek üzeri kapatılıyor. Hava almasını engellemek için kuyunun ağzı çamurla sıvanıyor. Kızgın kuyunun ateşinde yaklaşık 3 saat boyunca küçükbaş hayvanlar pişiriliyor. Bu esnada köylüler de cuma namazını birlikte eda ediyor. Kuyuda pişen küçükbaş hayvanlar daha sonra işinin ehli ustalarca parçalanarak dağıtımı yapılıyor. Kimi vatandaşlar kebaplarını konutlarına götürerek ailesiyle tüketirken, kimileri da yeşillik içerisinde kebaplarını yiyor. Yaklaşık 300 yıldan fazla süren bu gelenek sayesinde köylüler birbirleriyle olan kaynaşma kültürünü de kaybetmiyor.

“Asırlardır devam eden geleneğimizi bugün de sürdürüyoruz”

Asırlardır cuma günleri Akkaya Yaka köyünde toplandıklarını söyleyen Çatalçam köyü muhtarı İsa Reçberoğlu, “Akkaya Yaka köyünde her cuma pazar kurulur. Pazarımıza civar köylerden de yaşlısı genci herkes gelir. Kastamonu vilayet merkezinden dahi gelenler olur. Herkes Akkaya köyüne gelir ve pazarımızı ziyaret ederler. Kebabımız da yüzyıllardır burada artık bir gelenek görenek haline geldi. Yalnızca burada et pişmiyor. Burada anılar pişiyor. Atalarımızın, dedelerimizin Akkaya bölgesini canlandırmak için başlattığı hem birlik beraberlik haline gelen bir gelenek oldu. Kesinlikle cuma günleri burada herkes birleşir. Kahvehanelerde oturup sohbet ederiz, sonrasında cuma namazımızı birlikte kılarız. Cumadan sonra kebabımızı alırız. Büyük kısmı ailesiyle birlikte kebabı konutuna götürür. Kimileri burada yeşillik içerisinde doğal yerlerde oturarak tüketir. Böylece bu gelenek asırlardır devam etmektedir. Umarım bizden sonra gelen kuşak de bu geleneği devam ettirir. Buradaki anılar da ölmez” dedi.

Cuma günleri sabah erkenden köylülerin işlerini bitirerek Akkaya bölgesine geldiğini söyleyen Reçberoğlu, “Bölge halkı Akkaya bölgesine gelip kahvehanelerde çayını, kahvesini içer, sohbetini eder, sonrasında da buradaki Merkez Camimizde cuma namazımızı bekleriz. Daima birlikte cumaya sarfiyat ve cuma namazı çıkışı yeniden daima birlikte toplulukla kuyunun başına geliriz. Kuyumuzun açılmasını bekleriz. Almak isteyenler kesinlikle ki kebabını alır. Kastamonu’ndan bilhassa buraya kebap yemek için gelenler olur. Bize nazaran Akkaya’nın kebabı lezzetiyle bir numara da gelir. Akabinde alışverişini yapan köyüne sarfiyat. Bu gelenek bu formda devam etmektedir. Varsayımı kuyuda 13-14 tane küçükbaş hayvanı etini pişiriyoruz” diye konuştu.

“Eskiden 60-70 tane kesilirdi, artık 15-20 tane ancak kesiliyor”

Çatalçam köyü sakinlerinden İmdat Şekerci ise, “Her hayvandan kebap olmaz. Her koyun kebap olmaz, canlı olması lazım, kuzu olması lazım oğlak olması lazım. Keçiden kebap olmaz. Hayvanları buraya getiririz ve burada keseriz. Daha öncesinden kebap almak isteyen ne kadar alacağını söyler. Biz de burada parçalarız ve dağıtırız. Biz, buraya babamızın yanında gelirdik. Burada o vakitleri her yer hayvandı, artık hayvan gelmiyor. Kuzusuna getiren burada keserdi, o vakitleri çok keserlerdi. Şimdiki falan üzere değil yani 60-70 tane hayvan keserlerdi. Artık 15-20 tane hayvan fakat kesiliyor. Akkaya yaka köyü toplanma yeridir. Buraya öbür köylerden de gelenler olur. Burada görüşüyoruz, muhabbet ediyoruz ondan sonra kebabını alan alıyor, kebap almayanda sohbetini edip meskenine gidiyor” tabirlerini kullandı.

“Bu, 300 yıla dayanan bir geleneğimizdir, bizlerde yaşatıyoruz bu geleneği”

Akkaya Yaka köyü muhtarı Sami Çelik de, “Bu geleneğimiz asırlarca devam ediyor. 300 yıldan fazladır bu geleneğimiz Akkaya Yaka köyünde devam ediyor. Dedelerimizden kalan hala torunlarının torunları olarak bizler sürdürmeye çalışıyoruz. Sabah 06.30’da kuyuyu yakıyoruz. Kuyumuz 10.30’a kadar yanması gerekiyor. 10.30’da da kuzumuza asıyoruz. Yaklaşık 3 saat pişmesi lazım hayvanın. Ondan sonra hayvanı kuyudan çıkartıyoruz. Kuyumuzu cumadan cumaya haftanın yalnızca bir günü yakıyoruz. Cuma günleri buranın pazarı oluyor, hem cumaya vatandaşımız geliyor hem de alışverişini yapıp namazını kılıyor. Hem de eşini, dostunu görüyor, kebabını da alıp konutuna gidiyor. Yıllarca bu türlü bir geleneğimiz, göreneğimiz var” halinde konuştu.

“Kuyunun ateşini yakmak için çam ağacı kullanıyoruz”

Kuyunun ateşini yakan Orhan Velioğlu ise, “Saat 04.00’de kalkıyorum, hazırlıklarımı yaptıktan sonra saat 06.30’da kuyunun ateşini yakıyorum. Saat 10.30’a kadar kuyu ısınıyor, bu saatte de kesilen hayvanları kuyuya atıyoruz. Cuma namazından sonra saat 13.30’da da kuyudan hayvanları çıkartıyoruz. Kuyunun ateşini yakmak için çam ağacı kullanıyoruz. Bir traktör odun yetiyor, yani 1,5 ster odun ile kuyumuzu yakıyoruz” dedi. – KASTAMONU

Kaynak: İhlas Haber Ajansı / Lokal

About The Author